دموراژ چیست؟ آشنایی با مفهوم دموراژ و دیسپچ

در حوزه حمل و نقل بین‌المللی، مفهوم دموراژ یکی از مسائل مهم و پیچیده‌ای است که برای شرکت‌های حمل‌ونقل و بازرگانان اهمیت دارد. دموراژ به عنوان جریمه‌ای اعمال می‌شود که در صورت تأخیر در تحویل یا تخلیه بار، به شرکت حمل‌ونقل یا صاحب کانتینر تعلق می‌گیرد. این مسئله نه‌تنها بر مالیات و هزینه‌های عملیاتی تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند منجر به تباهی برنامه‌های توزیع و بازاریابی شود. بنابراین، درک دقیق از این مفهوم و راهکارهای کاهش آن برای هر سازمانی ضروری است تا بتواند به بهینه‌ترین شکل از خدمات حمل‌ونقل بین‌المللی بهره ببرد و هزینه‌های اضافی را کاهش دهد.

دموراژ چیست؟

دموراژ (Demurrage) به عنوان یک مفهوم در حوزه حمل و نقل بین‌المللی، به جریمه‌ای اطلاق می‌شود که در صورت عدم تحویل یا دریافت بار در زمان مقرر، به شرکت حمل‌ونقل یا به صاحب کانتینر تعلق می‌گیرد. این زمان مقرر که به آن فری تایم نیز گفته می‌شود، به صورت قراردادی تعیین می‌شود و در صورت تجاوز از آن، هزینه‌های اضافی به عنوان دموراژ محاسبه می‌شود. دموراژ می‌تواند به شکل روزانه یا بر اساس تعداد روزهای اضافه بر فری تایم محاسبه شود و بسته به نوع بار و شرایط قرارداد، میزان آن متفاوت خواهد بود.

انواع دموراژ

دموراژ یک مفهوم مهم در حوزه حمل و نقل بین‌المللی است که در صورت تأخیر در تحویل یا تخلیه بار، به شرکت حمل‌ونقل یا صاحب کانتینر تعلق می‌گیرد. انواع دموراژ شامل دموراژ کانتینر، دموراژ کشتی، دموراژ گمرکی و دموراژ ریلی می‌شود. دموراژ کانتینر زمانی اعمال می‌شود که کانتینر در مدت زمان مجاز فری تایم به شرکت حمل‌ونقل تحویل داده نشود. دموراژ کشتی نیز زمانی اتفاق می‌افتد که کشتی به مدت بیش از حد مجاز در بندر منتظر تخلیه بماند. دموراژ گمرکی به واردکننده تعلق می‌گیرد که به موقع کالا را از گمرک ترخیص نکند. و در نهایت، دموراژ ریلی زمانی اعمال می‌شود که واگن‌های ریلی در مدت زمان مجاز فری تایم تخلیه نشوند. این انواع دموراژها هر کدام می‌توانند به شرکت‌ها هزینه‌های قابل توجهی وارد کنند، بنابراین مدیریت دقیق و بهینه این مسائل برای کاهش هزینه‌ها و بهبود عملکرد ضروری است.

آشنایی با مفهوم فری تایم

در حوزه واردات و صادرات و تجارت بین‌المللی، مفهوم فری تایم (Free Time) به یک بازه زمانی اشاره دارد که شرکت‌های حمل‌ونقل به واردکننده یا صادرکننده محصولات ارائه می‌دهند تا بتوانند بدون هزینه اضافی از امکانات حمل‌ونقل استفاده کنند. این مدت زمانی از جنس خدمات ارائه شده توسط شرکت‌های حمل‌ونقل است و به دو دسته فری تایم مبدأ و فری تایم مقصد تقسیم می‌شود.

• فری تایم مبدأ: این مدت زمانی از زمانی شروع می‌شود که کانتینر خالی از محل بارگیری دریافت می‌شود و تا زمانی که کانتینر با بار محموله شده به مبدأ برسد، ادامه دارد. در این حالت، واردکننده می‌تواند بدون پرداخت هزینه اضافی از کانتینر خالی برای بارگیری کالا استفاده کند.
• فری تایم مقصد: این مدت زمانی شامل زمانی است که بار از کانتینر تخلیه شده و کانتینر خالی به شرکت حمل‌ونقل بازگردانده می‌شود. واردکننده در این صورت می‌تواند بار را تخلیه کرده، کانتینر را به شرکت حمل‌ونقل بازگردانده و بدون هزینه اضافی از آن استفاده کند.

این مفاهیم مهم در قراردادهای حمل‌ونقل بین‌المللی معمولاً توسط شرکت‌های حمل‌ونقل ارائه می‌شوند و در قراردادهای بین واردکنندگان، صادرکنندگان و شرکت‌های حمل‌ونقل تعیین می‌شوند تا روند حمل و نقل بار بدون مشکل و تاخیر پیش برود و از دسترسی به کانتینرها به صورت بهینه استفاده شود.

دیسپچ چیست؟

دیسپچ در حوزه حمل و نقل واردات و صادرات به عنوان نقطه مقابل دموراژ شناخته می‌شود. وقتی بار به زمانی قبل از موعد مقرر در قرارداد تحویل داده می‌شود، این زمان صرفه‌جویی شده و فرآیند تخلیه و بارگیری به صورت سریع‌تری انجام می‌شود که این امر می‌تواند به کاهش زمان نگهداری کانتینرها و هزینه‌های اضافی منجر شود. در واقع، مالک کانتینر یا کشتی به اجاره‌کننده بخشی از کرایه را به عنوان پاداشی به این عنوان باز می‌گرداند. این مفهوم برای بهینه‌سازی فرآیند حمل‌ونقل و افزایش بهره‌وری در زنجیره تأمین اهمیت دارد، زیرا سرعت و کارآیی در تخلیه و بارگیری می‌تواند تأثیر زیادی بر تأخیرها و هزینه‌های اضافی داشته باشد که ممکن است در صورت تأخیر به دموراژ منجر شود.

هزینه های دموراژ و نحوه کاهش آن

هزینه‌های دموراژ در حوزه واردات و صادرات، به عنوان یکی از عوامل مهمی که می‌تواند بر تجربه و هزینه کلی تجارت بین‌المللی تأثیرگذار باشد، مورد توجه قرار می‌گیرد. دموراژ به معنای هزینه‌هایی است که بر اثر تأخیر در تخلیه یا بارگیری کانتینرها به وجود می‌آید و معمولاً به صورت روزانه محاسبه می‌شود. این هزینه‌ها ممکن است به علت عدم توانایی در تحویل به موقع بار یا مشکلات مربوط به اسناد و مجوزها، افزایش یابد.

برای کاهش هزینه‌های دموراژ، می‌توان از راهکارهای مختلف استفاده کرد. اولین گام می‌تواند اجاره کانتینرهایی با فری تایم بیشتر باشد که به شما اجازه می‌دهد بیشترین استفاده را از فرصت‌های تخلیه و بارگیری ببرید. همچنین، برنامه‌ریزی دقیق‌تر و زودهنگام برای ترتیبات لازم مانند ترخیص کالا، اخذ مجوزها و آماده‌سازی اسناد، می‌تواند به شما کمک کند تا مشکلات و تأخیرات ناشی از مراحل غیرضروری را کاهش دهید. همچنین، اطمینان از صحت و کامل بودن اسناد و اطلاعات مربوط به بار و کانتینرها، می‌تواند از وقوع اشتباهات و نیاز به بررسی‌های اضافی در گمرک جلوگیری کند.

در نهایت، هماهنگی و ارتباط مداوم با شرکت‌های حمل‌ونقل و گمرک، از جمله اقداماتی است که می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین روش‌ها را برای مدیریت و کاهش هزینه‌های دموراژ در تجارت بین‌المللی انتخاب کنید. این اقدامات نه تنها به بهبود عملکرد و کارایی، بلکه به صرفه‌جویی در هزینه‌ها و افزایش سودآوری کسب و کار شما نیز کمک می‌کنند.

جمع‌بندی

در این مقاله، مفاهیم دموراژ و دیسپچ به عنوان دو مفهوم کلیدی در حوزه صادرات و واردات کالا بررسی شدند. دموراژ به عنوان هزینه‌ای که برای تأخیر در تحویل یا تخلیه کانتینرها پرداخت می‌شود، اهمیت زیادی در مدیریت هزینه‌های بازرگانی دارد. از طرف دیگر، دیسپچ به عنوان پاداشی برای تخلیه زودتر از زمان مقرر، می‌تواند هزینه‌های حمل و نقل کالا را کاهش دهد و به سرعت حرکت بار کمک کند.

شرکت هوبر تجارت ملل با تجربه‌ای بیش از دو دهه در زمینه ترخیص کالا و امور بازرگانی، می‌تواند به شما کمک کند تا هر دو این مفاهیم را به بهترین شکل ممکن مدیریت کنید. با اعتماد به خدمات حرفه‌ای این شرکت، شما می‌توانید از هزینه‌های ناشی از دموراژ کاسته و بهینه‌سازی فرآیندهای واردات و صادرات خود را تسریع بخشید.