ترخیص کالا از گمرک یکی از مراحل اساسی در فرآیند واردات است که شامل مجموعهای از اقدامات قانونی، مالی و اداری میشود. این فرآیند در صورتی که به درستی انجام شود، باعث میشود که کالاهای وارداتی به سرعت و بدون مشکل از گمرک عبور کرده و به مقصد نهایی برسند. در این مقاله، 20 مرحله ترخیص کالا از گمرک را به تفصیل بررسی میکنیم و نکات کلیدی برای انجام صحیح این فرآیند را مورد توجه قرار میدهیم.
1. اخذ پروفرما از صاحب کالا
اولین قدم برای ترخیص کالا از گمرک، اخذ پروفرما از صاحب کالا است. پروفرما (پیش فاکتور) یک سند اولیه است که جزئیات دقیق کالا، از جمله نوع، مقدار، قیمت و مشخصات فنی آن را نشان میدهد. داشتن این پروفرما برای انجام سایر مراحل مانند ثبت سفارش و اخذ مجوزهای لازم از گمرک ضروری است.
2. اقدام برای گرفتن ثبت سفارش NTSW
در مرحله بعد، واردکننده باید برای ثبت سفارش کالا در سامانه NTSW (سامانه جامع تجارت) اقدام کند. این سامانه به عنوان درگاه رسمی برای ثبت سفارش کالاهای وارداتی عمل میکند و بدون ثبت سفارش در این سامانه، واردات کالا از نظر قانونی امکانپذیر نیست. ثبت سفارش یکی از مهمترین مراحل در فرآیند ترخیص کالا از گمرک است که پس از آن میتوان مجوزهای لازم را از مقامات گمرکی دریافت کرد.
3. تخصیص ارز از بانک مرکزی
پس از ثبت سفارش، واردکننده باید برای تخصیص ارز از بانک مرکزی اقدام کند. تخصیص ارز به معنای اختصاص مقدار معینی ارز برای خرید کالا از خارج از کشور است. این مرحله معمولاً نیاز به مدارک خاصی دارد و ورود ارز به کشور، بر اساس قوانین بانک مرکزی صورت میگیرد.
4. حواله خرید کالا
در این مرحله، پس از دریافت تخصیص ارز، واردکننده به فروشنده خارجی پرداخت میکند و حواله خرید کالا صادر میشود. این حواله مستندات مالی برای انتقال وجه به تأمینکننده خارجی است و باید دقیقاً مطابق با قوانین و مقررات مربوط به واردات کالا انجام شود.
5. فرآیند بارنامه و حمل کالا به ایران
پس از انجام خرید، کالا برای حمل به ایران آماده میشود. این مرحله شامل صدور بارنامه توسط شرکت حمل و نقل بینالمللی است که نشاندهنده انتقال کالا از کشور مبدأ به مقصد در ایران میباشد. حمل کالا میتواند از طریق دریا، هوا یا زمینی انجام شود که بستگی به نوع کالا و شرایط حمل دارد. در این مرحله، واردکننده باید مدارک حمل را دریافت کند تا مراحل بعدی ترخیص کالا از گمرک به راحتی انجام شود.
6. گرفتن ترخیصیه از شرکت حمل و قبض انبار کالا
پس از رسیدن کالا به بندر یا فرودگاه مقصد، واردکننده باید ترخیصیه را از شرکت حمل و نقل دریافت کند. ترخیصیه به نوعی مجوز از طرف شرکت حمل و نقل است که به واردکننده اجازه میدهد کالا را از انبار گمرک تحویل بگیرد. همچنین، قبض انبار کالا که گواهی تحویل کالا به انبار گمرک است، در این مرحله باید اخذ شود.
7. اظهار در سامانه EPL
در این مرحله، واردکننده باید اطلاعات کالا را در سامانه EPL (سیستم اظهار الکترونیکی گمرک) وارد کند. سامانه EPL به گمرک کمک میکند تا تمامی جزئیات کالاها و مدارک مربوط به واردات به صورت الکترونیکی ثبت و بررسی شوند. این سامانه یکی از ابزارهای اصلی گمرک برای نظارت و تسهیل در فرآیند ترخیص کالا از گمرک است.
8. دریافت کوتاژ
پس از ثبت اطلاعات کالا در سامانه EPL، گمرک به واردکننده کوتاژ میدهد. کوتاژ یک شماره شناسایی است که برای پیگیری مراحل ترخیص کالا از گمرک ضروری است. این شماره به واردکننده اجازه میدهد تا به صورت دقیقتر مراحل ترخیص کالا را دنبال کند.
9. تعیین مسیر گمرکی
گمرک ایران مسیر ترخیص کالا را مشخص میکند. مسیر گمرکی به سه دسته تقسیم میشود: مسیر سبز (ترخیص سریع)، مسیر زرد (بررسی محدود) و مسیر قرمز (بررسی دقیقتر و ارزیابی کالا). تعیین مسیر گمرکی به طور مستقیم بر سرعت ترخیص کالا از گمرک تأثیر دارد.
10. ارزیابی کالا در صورت مسیر قرمز گمرکی
اگر مسیر ترخیص کالا قرمز باشد، کالا باید تحت ارزیابی دقیق گمرک قرار گیرد. در این مرحله، تمامی مشخصات کالا از جمله ارزش، تعرفه گمرکی و تطابق با قوانین واردات مورد بررسی قرار میگیرد. ارزیابی دقیق و کامل کالا در این مرحله از اهمیت ویژهای برخوردار است.
11. بررسی مجدد تعرفه، ارزش و سایر اطلاعات کالا توسط کارشناس مجازی
در صورت لزوم، کارشناس مجازی گمرک تمامی اطلاعات کالا را دوباره بررسی میکند. این بررسی شامل ارزیابی تعرفه گمرکی، ارزش کالا و تطابق آن با قوانین کشور است. این مرحله یکی از بخشهای حساس فرآیند ترخیص کالا از گمرک است که دقت بالایی میطلبد.
12. واریز وجه حقوقی و عوارض گمرکی
در این مرحله، واردکننده باید تمامی حقوق گمرکی و عوارض واردات کالا را به حساب گمرک واریز کند. این هزینهها معمولاً بر اساس ارزش کالا و تعرفههای گمرکی تعیین میشوند. پرداخت این هزینهها قبل از ادامه فرآیند ترخیص کالا از گمرک ضروری است.
13. واریز 2٪ مالیات علیالحساب
علاوه بر حقوق گمرکی، واردکننده باید 2٪ مالیات علیالحساب را نیز پرداخت کند. این مالیات معمولاً بر اساس ارزش کالا محاسبه میشود و باید به حسابهای دولتی واریز گردد. واریز مالیات علیالحساب جزو مراحل ضروری در فرآیند ترخیص کالا از گمرک است.
14. اخذ مجوزهای مورد نیاز
در برخی از موارد، واردات کالا نیازمند اخذ مجوزهای خاص از سازمانهای دولتی مختلف مانند وزارت بهداشت، وزارت کشاورزی، یا سازمان استاندارد است. واردکننده باید این مجوزها را از مراجع ذیصلاح دریافت کرده و به گمرک ارائه دهد تا اجازه ترخیص کالا صادر شود.
15. گرفتن کد رهگیری از بانک عامل
پس از پرداخت تمامی هزینهها، واردکننده باید کد رهگیری مربوط به تراکنشهای بانکی را از بانک عامل دریافت کند. این کد برای پیگیری مراحل بعدی ترخیص کالا از گمرک ضروری است و باید به گمرک ارائه شود تا مراحل اداری به درستی پیش رود.
16. صدور پروانه الکترونیکی
پس از تکمیل تمامی مراحل مالی و اداری، گمرک پروانه ترخیص الکترونیکی را صادر میکند. این پروانه یک مجوز رسمی از گمرک است که اجازه ترخیص کالا از گمرک را میدهد و واردکننده میتواند کالا را دریافت کند.
17. محاسبه عوارض انبارداری
اگر کالا مدت زمان طولانی در انبار گمرک باقی بماند، واردکننده باید عوارض انبارداری را پرداخت کند. این هزینهها به میزان مدت زمانی که کالا در انبار گمرک نگهداری میشود بستگی دارد و باید قبل از تحویل کالا به مقصد پرداخت شود.
18. ورود کامیون و بارگیری کالا
پس از اخذ پروانه ترخیص، کالا آماده حمل به مقصد نهایی است. در این مرحله، کامیون وارد گمرک میشود و بارگیری کالا انجام میگیرد. این مرحله نشاندهنده پایان مراحل اداری است و تنها باید کالا به انبار مقصد منتقل شود.
19. بررسی مجدد کالا از طرف دایره درب خروج گمرک ایران
قبل از خروج کالا از گمرک، دایره درب خروج گمرک ایران مجدداً کالای وارداتی را بررسی میکند تا از صحت اطلاعات و مدارک اطمینان حاصل کند. این بررسی نهایی از اهمیت بالایی برخوردار است و برای جلوگیری از مشکلات احتمالی انجام میشود.
20. خروج کالا و تحویل کالا به انبار مقصد
در نهایت، پس از اتمام تمامی مراحل ترخیص کالا از گمرک، کالا از گمرک خارج شده و به انبار مقصد که در سامانه EPL ثبت شده است، تحویل داده میشود. واردکننده پس از این مرحله میتواند کالا را تحویل گرفته و برای فروش یا توزیع استفاده کند.
نتیجهگیری
ترخیص کالا از گمرک یک فرآیند پیچیده است که نیازمند دقت و توجه به جزئیات است. اگر تمامی مراحل به درستی انجام شود، واردکنندگان میتوانند کالاهای خود را بدون مشکل و در کمترین زمان ممکن از گمرک عبور دهند. برای تسهیل در این فرآیند، استفاده از خدمات شرکتهای بازرگانی معتبر مانند شرکت بازرگانی هوبر تجارت ملل میتواند راهگشا باشد. این شرکت به عنوان یک شرکت ترخیص کالا، خدمات مربوط به ترخیص کالا از گمرک را با دقت و کارایی بسیار بالا ارائه میدهد و میتواند تمامی مراحل را با کمترین هزینه و در سریعترین زمان ممکن انجام دهد.
دیدگاهتان را بنویسید